‘Het Boze Oog' is de onheilspellende titel van een serie recente werken van C.A. Wertheim. De serie omvat zelfportretten en stillevens met bloemenvazen op doek en papier.
Op het eerste gezicht zijn het kleurige vrolijke collages van vreemde voorwerpen, die bij nadere bestudering bestaan uit verontrustende apotheekzakjes, verpakkingen van medicijnen en plukjes haar, maar ook doppen en kroonkurken.
Veel van de gebruikte voorwerpen zijn op straat gevonden tijdens de postbezorging die ze op zaterdag doet.
Omdat Wertheim associatief werkt, was niet meteen duidelijk dat er een onderliggend thema was. Wat steeds maar rondspookte in haar hoofd en zo onbewust in haar werk belandde was de borstkanker van haar moeder en de ziekte van haar inmiddels overleden kat.
Ze heeft een pluizig vogeltje afgebeeld met een enorm starend oog; ‘Het Boze Oog'. Het is de vloek van kanker die op verschillende manieren opduikt.
Bijvoorbeeld in Homelux / fruca fresh waarin de figuur van Wertheim zelf haar borsten angstvallig vastgrijpt naast een uit het beeld verdwijnende poezestaart. Of borstvormige ballonnen waarop een vogeltje zit die ze zo lek kan pikken. Een titel als No Milk Today laat er geen verdere twijfel over bestaan.
Daarnaast zijn er stillevens van bloemen, vaste attributen van elk ziekenhuisbezoek. Vreemde bloemen dat wel, van pijperagers tot pluizen in vazen van apotheekzakjes. In Drip irrigation vallen zwarte plastic slangetjes met blauwe druppelaars aan het eind uit de lucht als regen. Ooit waren dit infusen, die in de aarde worden gestoken om aardbeiplanten van water en voedingsstoffen te voorzien.
Maar alleen een iconografische benadering doet geen recht aan de gelaagdheid in Wertheims werk. Er is veel meer te zien, want Wertheim gooit dit loodzware onderwerp niet rauw in je gezicht. Primair is er de visuele betovering. Wanneer je wat langer kijkt, omdat er veel te zien is, begin je je allerlei dingen af te vragen. Bijvoorbeeld: hoe is dat gemaakt, waarom zo, en waarom moet ik er om lachen? De zelfportretten tonen via de vreemde aangetaste figuren wat er mentaal gebeurt, binnenin.
Je moet concluderen dat C.A. Wertheim met een virtuoze verbeeldingskracht haar kwellingen omzet tot intrigerende beelden die je direct raken door hun humor en zelfspot.
Louise de Haan
‘The Evil Eye' is the ominous title of a series of recent works by C.A. Wertheim comprising self-portraits and still lifes with vases on canvas and paper. At first sight, these are colourful, cheerful collages of strange objects, but upon closer examination they consist of disturbing pharmacy bags, medicine packaging, tufts of hair and bottle caps. The artist collected many of the used objects on the streets during her Saturday postal delivery. As Wertheim works associatively, it was not immediately clear to her that there was an underlying theme to this series. But her thoughts were dominated by her mother's breast cancer and the recent death of her cat following an illness, and so these preoccupations have found their way unconsciously into the works.
She has depicted a fluffy little bird with an enormous staring eye, ‘The Evil Eye'. It is the curse of cancer that turns up in various ways. For example, in ‘Homelux / fruca fresh', where Wertheim herself anxiously holds her breasts next to a cat's tail disappearing from view. Or the bird sitting upon breast-shaped balloons suggesting how it could easy puncture them with its beak. The title ‘No Milk Today' leaves us in no doubt whatsoever. Alongside these pictures are still lifes of flowers, a feature of every hospital visit. Strange flowers, made from pipe cleaners and bits of fluff in vases made from pharmacy bags. In ‘Drip Irrigation' little black plastic hoses ending in blue drippers fall like rain from the sky. These were once stuck into the soil to provide strawberry plants with water and nutrients.
However, an iconographic approach alone does no justice to the layered character of Wertheim's work. There is so much more to see, because Wertheim doesn't push this heavy subject down your throat. Primarily, there is the visual enchantment, but the longer you look, and you have to because there is so much to see, you start wondering. For example, how was this made, why in this way, and why do I have to smile? The self-portraits show through strange, affected figures what happens within.
One has to conclude that C.A. Wertheim, with virtuoso imagination, transposes her torments into intriguing images that affect you directly by their humour and self-mockery.
Louise de Haan